Met stikstofberekenen.nl helpen wij bouwprojecten met het verkrijgen van een vergunning. Doormiddel van een AERIUS-berekening wordt de stikstofdepositie van het bouwproject nabij Natura-2000 gebied gemeten. Is de stikstofdepositie te hoog? Dan helpen we je om die te reduceren zodat je bouwproject gerealiseerd kan worden. Het verplichten van een stikstofberekening voor bouwprojecten is het gevolg van de stikstofcrisis waarin Nederland zich momenteel verkeert. Nederland heeft maar liefst 4 keer zoveel uitstoot als het Europees gemiddelde. En die uitstoot heeft zware gevolgen voor de natuur. Kortom; we moeten de stikstofcrisis oplossen.
Om de crisis een halt toe te roepen worden er verschillende maatregelen getroffen door het kabinet. Echter is er veel kritiek op dit beleid, zoveel op het beleid uit het verleden met het Programma Aanpak Stikstof (PAS) als het huidige beleid. In deze blogpost nemen we je mee in de diverse maatregelen die momenteel gelden (2021). Maar ook geven we enkele voorbeelden van innovaties die helpen de stikstofcrisis op te lossen.
Stikstofcrisis oplossen met overheidsmaatregelen
Het kabinet neemt maatregelen om de hoeveelheid stikstofneerslag op Natura-2000 gebieden te verminderen. Deze maatregelen moeten bijdragen aan het oplossen van de stikstofcrisis.
Maximumsnelheid overdag omlaag naar 100 km/u
Vanaf 16 maart 2020 is de maximumsnelheid verlaagd. Deze maatregelen maakte onderdeel uit van een pakket maatregelen om op korte termijn te zorgen voor minder stikstof. De mate waarin dit bijdraagt aan de verminderen van stikstofdepositie is afhankelijk van het nabijgelegen Natura-2000 gebied. Onder andere is de afstand van de weg tot het natuurgebied een belangrijke factor. Met deze maatregelen wordt er ‘stikstof ruimte’ gecreëerd, zodat de natuur kan herstellen en de bouw weer kan bouwen binnen de vrijgekomen ruimte.
Aanpassing veevoer zorgt voor minder ammoniak
Een aanpassing in veevoer is nodig omdat veevoer vaak meer eiwit bevat dan het dier nodig heeft. Daardoor bevat de urine en het mest onnodig veel ammoniak, een vorm van stikstof. Een aanpassing van het veevoer vermindert dan de uitstoot van stikstof in de veehouderij.
Het kabinet vermeld bij deze maatregelen dat de aanpassing veilig en goed moet zijn voor zowel mens als dier. Maar eerder schreven wij al over de risico’s die de aanpassing van het veevoer met zich meebrengt. En bovendien dat deze aanpassing slechts leidt tot een zeer lage reductie, terwijl het wel een hoop gedoe voor de boeren oplevert. Niet veel later werd de veevoer maatregel al enige tijd stilgelegd omdat door de droogte het veevoer al minder eiwitten bevatten.
Extern salderen mogelijk voor veehouders
Er is sprake van extern salderen als de toename van de stikstofdepositie niet groter is dan de afname van stikstofdepositie elders. De referentiesituatie wordt bepaald, evenals de beoogde situatie en vervolgens worden verschil berekeningen uitgevoerd. Als een veehouderij stikstof ruimte vrij maakt door innovatie of bijvoorbeeld verkoop van vee, dan kunnen initiatiefnemers met bijvoorbeeld een bouwproject deze ruimte van de veehouderij overnemen.
Het opkopen van veehouderijen en extra geld voor varkenshouderijen die willen stoppen
Voor provincies is een grote pot geld vrijgemaakt om veehouderijen in de buurt van Natura-2000 gebieden op te kopen. Indien varkenshouders willen stoppen, dan kunnen zij gebruik maken van een subsidieregeling. Een voorbeeld van deze maatregelen is het ‘cowboygedrag’ dat zich voordeed in de provincie Noord-Brabant.
Extra geld om stallen te verduurzamen
Innovatieve stallen kunnen de uitstoot van stikstof verminderen. Financiële hulp is beschikbaar gesteld voor boeren die willen verduurzamen met innovatieve technieken.
Door innovaties, zoals het scheiden van natte en vaste mest kan een boer stikstofruimte vrij maken. Deze stikstofruimte kan de boer verleasen of extern salderen. Dit betekent dat de boer een deel van zijn niet-benutte stikstofruimte in zijn vergunning tijdelijk of permanent beschikbaar kan stellen aan andere sectoren. Kortom, door de innovatie wordt de stikstofuitstoot van de landbouw verminderd. Zo komt er ruimte vrij voor andere sectoren om projecten te realiseren binnen hun geldende stikstofnormen. Dit lijkt op het eerste gezicht een gunstige ontwikkeling, maar er is ook kritiek.
Financiële hulp voor boeren die willen extensiveren of omschakelen naar kringlooplandbouw
Bij extensieve landbouw en veeteelt wordt gebruik gemaakt van meer grond per dier die langer in de weide mogen staan. Boeren die willen omschakelen naar deze vorm van kringlooplandbouw, kunnen in de toekomst gebruik maken van een omschakelprogramma. Dit programma helpt boeren met verschillende regelingen en fondsen om de omslag te maken naar een stikstofarme(re) en duurzame manier van produceren.
Proefbedrijven testen maatregelen in de praktijk
Om maatregelen in de praktijk te testen, worden er proefbedrijven ingeschakeld.
Stikstofcrisis oplossen met innovatie
Greenpeace dreigt met een zaak tegen de staat en boeren- en milieuclubs komen met een eigen stikstofplan, het stikstofbeleid van de overheid faalt en de stikstofcrisis slaat nog steeds hard om ons heen. Kijk naar de stervende Veluwe en de grote daling in insecten biodiversiteit. De hoop is gevestigd op de formatie, maar ook daar legt stikstof al een bom onder. Kortom, geen tijd om te wachten. Gelukkig zijn er ook andere oplossingen, namelijk duurzaam bouwen!
Houtbouw
Hout is makkelijker te bewerken met elektrische (hand)gereedschappen en daarnaast ook lichter in vervoer, zowel op als naar de bouwplaats.
Prefab
Prefab bouwen verminderd de inzet van zwaar materiaal en vervoersbewegingen. Op de bouw inrichting is dan alleen sprake van assembleren (montage). De inefficiënte productie van en met losse bouwmateriaal is zo te voorkomen. Eerder schreven we al over het gebruik van Hennep voor prefab woningen, een mogelijke uitweg uit de stikstof crisis voor de bouw.
Modulair
Ook deze innovatie in het bouwproces vereist minder zwaar materiaal. Het leidt tot een flexibel, efficiënter en sneller bouwproces. Het kost alleen wel meer tijd aan de tekentafel.
Gedetailleerde planning
Een goede doordachte planning kan het onnodig en dubbel inzetten van vervoersbewegingen en machines voorkomen. Laat leveringen voor de bouw in een keer komen en sla het op locatie op in containers. Personeel laten carpoolen scheelt vervoersbewegingen. Kijk ook of je machines efficiënter kunt inzetten.
Bouwaansluiting
Vraag tijdig een bouwaansluiting aan zodat het gebruik van aggregaten overbodig is. Daarnaast maakt een bouwaansluiting de inzet van elektrisch materieel mogelijk.
Elektrisch materieel
Elektrisch bouwen vereist een nieuwe planning. Denk aan het laden van accu’s en het huren van machines. Daarnaast moet er rekening gehouden worden met een lager vermogen, sommige taken zullen derhalve langer duren. Dit kan, op zijn beurt, ook resulteren in extra kosten.
Nieuwere machines
Is de urgentie hoog en wilt u binnenkort al beginnen? Kijk eens naar welke machines worden ingezet. Wist u dat een machine uit 2013 tot wel 10 keer minder NOx uitstoot vergeleken met een machine uit 2005.
Menskracht
Is de stikstofruimte zeer beperkt? Kijk waar mogelijk naar de inzet van menskracht met elektrisch (hand)gereedschap.
Advies & berekening
Met spoed stikstofruimte nodig? Neem contact met ons op en wij geven snel advies met daarbij een passende berekening, zodat ú snel weer door kunt met bouwen.
Handreiking Stikstofvrije woningbouw voor het oplossen van de stikstofcrisis in de bouwsector
Onder leiding van C-creators, een stichting die zich inzet voor het opschalen van circulair bouwen schreven wij samen met Platform31 een onderzoek over stikstofarme bouw voor de provincie Noord-Holland. Samen met gemeenten en vertegenwoordigers uit de bouwsector brachten wij de meest kansrijke manieren in kaart om stikstofarm te bouwen in de provincie Noord-Holland.
Een integrale aanpak voor het oplossen van de stikstofcrisis
Dit is een kort overzicht van de verschillende overheidsmaatregelen en innovaties voor het verminderen van de stikstofuitstoot en daarmee het oplossen van de stikstofcrisis. Alle maatregelen en innovaties lijken gebruik te maken van een gezamenlijke aanpak: het integraal meenemen van stikstof in beleid, bouwopdrachten en bedrijfsvoering. Wanneer dat de norm is, hoeft stikstof helemaal geen issue te zijn. Want de stikstofcrisis staat niet op zichzelf, het is een integraal probleem dat een integrale oplossing vereist. Liever integrale verbeteringen met een breed scala aan positieve impact dan slechts een maatregelen voor een enkel domein. Zo kan stikstofreductie ook gezien worden als een extra aanleiding om circulaire principes toe te passen.
Maar er zijn natuurlijk nog veel meer manieren om bij te kunnen dragen aan het oplossen van de stikstofcrisis. Elke sector op zijn eigen manier. Zo pleit Natuur & Milieu ervoor dat ook de luchtvaart aangepakt wordt, ondanks dat de stikstofuitstoot in deze sector lager is dan in de landbouw of de bouw. Want verduurzaming is nodig in alle sectoren willen we de schadelijke gevolgen van de stikstofcrisis een halt toe roepen!
