De Raad van State heeft een einduitspraak gedaan in het “project ViA15”. Daarmee is er een einde gekomen aan een langdurig juridisch proces rondom een van de grootste infrastructuurprojecten in Nederland. De uitbreiding van rijksweg A15 en de verbinding met de A12 tussen Arnhem en Nijmegen kan hiermee definitief van start gaan.
Deze uitspraak maakt een einde aan de 7,5 jaar durende rechtszaak die hierover speelde: ViA15 werd gedurende de stikstofcrisis het toneel van een langdurig juridisch conflict met grote belangen.
De kernvraag was of de stikstofruimte van stoppende boerenbedrijven gebruikt mag worden voor nieuwe bouwprojecten, en hoe deze berekend moet worden.
Dit zette de gangbare praktijk van de hele vergunningverlening in Nederland, van woningbouw tot infrastructuurprojecten en de energietransitie, op scherp.
Nieuw wegdek dwars door Natura-2000 gebied
Het nieuw geplande wegdek gaat namelijk dwars door het Natura 2000-gebied Rijntakken lopen. De stikstof die vrijkomt tijdens de aanleg en het gebruik van de weg, kan deze gevoelige natuur beschadigen.
Om dit op te lossen wilden Rijkswaterstaat en de provincie Gelderland zes boerenbedrijven opkopen. En zo ruimte creëren voor de stikstofuitstoot van de wegwerkzaamheden.
Meer dan veertig natuurorganisaties, bedrijven en omwonenden hadden beroep aangetekend. Zij beweerden dat de rekenmethoden die de regering gebruikte bij het opkopen van boerenbedrijven voor stikstofwinst niet correct waren.
Dit betrof vooral de rekenmethode met een 'afkapgrens' – tot hoe ver een bouwer de stikstofneerslag moet berekenen voor een natuurvergunning.
Alsnog groen licht voor het project
Maar nu zijn de vernieuwde rekenmethoden, inclusief de verruimde afkapgrens, volgens de Raad van State wetenschappelijk voldoende onderbouwd.
Omgevingsrechtadvocaat Mathilde van Velzen-de Boer: „De minister moest per natuurgebied inzichtelijk maken welke maatregelen er zijn om te zorgen dat de natuurwaarden behouden blijven of verbeteren. Alleen als er genoeg andere maatregelen overblijven voor de natuur, mag de stikstofruimte van de opgekochte boerderijen worden gebruikt voor de aanleg en het gebruik van de doorgetrokken snelweg.”
Als dus niet goed onderbouwd zou zijn, dat er voldoende maatregelen zijn voor natuurbehoud, mag er geen stikstofruimte naar de ViA15. Maar nu is de onderbouwing wel rond. En De Raad van State oordeelde dat “de nadere onderbouwing volstaat” en daarmee is akkoord gegeven voor het hele project.
Doel van het ViA15 project
Het nieuwe snelweggedeelte, met een aanneemsom van circa 1,5 miljard euro, is zelfs voor grote infrastructuurbedrijven een omvangrijke opdracht. Rijkswaterstaat stelt dat de ViA15 noodzakelijk is om de drukte op de A12 te verminderen — deze snelweg bij Duiven staat bekend om een van de ergste filegebieden van Nederland. Bovendien zal het project zorgen voor een verbeterde verbinding tussen de haven van Rotterdam en Duitsland.
